اکسید سرب

توضیحات

اکسید سرب، ماده‌ای شیمیایی است که مانند اکسید کبالت انواع مختلفی دارد. این ماده و هر‌ کدام از انواع آن، در صنایع مختلف کاربرد دارند. این ماده شیمیایی دارای ساختار‌های متفاوتی است که ویژگی‌های آن بسته به نوع ساختار نیز تغییر می‌کند. در‌حالت‌کلی، ۲ نوع از این ماده وجود دارد، اما استفاده از یکی از آن‌ها بسیار رایج‌تر است؛ زیرا، دسترسی به آن آسان‌تر و قیمت اکسید سرب٬ مناسب‌تر است.

اکسید سرب چیست؟

حال اگر این فلز، در تماس با حرارت ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد قرار بگیرد و سپس اکسیژن جذب کند، به اکسید سرب تبدیل می‌شود. در زبان شیمی، اکسید به ماده‌ای گفته می‌شود که در ترکیب آن حداقل یک اتم اکسیژن و یک اتم از عناصر دیگر وجود داشته باشد. نکته قابل‌توجه این است که اکسید سرب، از مقاومت بیشتری نسبت به عنصر خالص سرب برخوردار است.

روش های تولید

در حال حاضر، روش‌های مختلفی برای تولید این ماده وجود دارد. هر ‌کدام از این روش‌ها، دارای فرآیند‌های مختلفی است که موجب می‌شود تا تفاوت‌های بسیار کوچکی در ساختار ماده و قیمت اکسید سرب دیده شود. در حالت‌کلی اما، پایه و اساس روش‌ها یکسان است.

روش سنتی

روش سنتی نسبت به روش دیگر، قدیمی‌تر است. این روش را با نام روش کوره نیز می‌شناسند. برای تولید اکسید سرب از ‌طریق روش سنتی، عملیات بر‌ روی فلز سرب خالص انجام می‌شود. سپس اکسید آن استخراج و جدا می‌شود. اولین گام در این روش آن است که، سنگ معدنی سرب را برای شناور‌سازی یا فلوتاسیون آماده می‌کنند. سپس، کنستانتره به دست آمده از آن را، در دمای بالا قرار می‌دهند.

با قرارگرفتن مواد در معرض حرارت، ترکیبات سولفوری به اکسید تبدیل می‌شوند. همچنین، ترکیبات نا‌پایدار نیز از کوره خارج می‌شود. نکته قابل‌توجه این است که این روش بسیار پیچیده، گران‌قیمت و همراه با آلایندگی فراوان است. همچنین، کیفیت ماده نهایی بسیار مطلوب نیست؛ بنابراین، روش سنتی یا کوره در‌ حال منسوخ­شدن است.

روش بالمیل

روش بالمیل، روشی جدید‌تر و کم‌هزینه‌تر است. در این روش، ابتدا فلز سرب را به‌صورت گلوله‌های سربی ذوب می‌کنند. سپس این گلوله‌ها را داخل درام دستگاه بالمیل قرار می‌دهند. این دستگاه با یک سرعت مشخص در حال حرکت است. در این‌ هنگام، گلوله‌های سربی با یک‌دیگر برخورد کرده و به قطعات کوچک‌تر تبدیل می‌شوند.

هنگامی که، این قطعات در‌حال خرد شدن هستند، با اکسیژن ترکیب می‌شوند؛ بنابراین، اکسایش نیز رخ می‌دهد. سپس مکنده‌های دستگاه بالمیل، هوای موجود در داخل دستگاه را خارج می‌کنند تا اکسید سرب با‌کیفیت تولید شود.

انواع اکسید سرب

از ‌آن‌جایی که، این ماده کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد، انواع متفاوتی از آن به بازار با مقدار تعیین شده قیمت اکسید سرب عرضه شده است. هر ‌کدام از انواع این ماده، با‌توجه به کاربرد‌های گوناگون و قیمت اکسید سرب تولید شده‌اند. این امر موجب شده تا صنایع با‌توجه به نیاز‌های خود، یکی از انواع آن را تهیه کنند. یا این کار، شاهد بهبود عملکرد و کیفیت محصولات و خدمات صنایع  خواهیم بود.

اکسید سرب قرمز یا سرنج( Pb3O4)

از رایج‌ترین و کاربردی‌ترین اکسید‌ها است. استفاده از این ماده به‌قدری گسترده است که از آن در صنایع متعددی بهره گرفته می‌شود. این ماده از‌ طریق اکسیداسیون اکسید فلز سرب به دست آماده و  از ‌نظر شیمیایی، قابل حل در آب نیست.

از‌ آن‌جایی که، این ماده مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی دارد، از آن برای محافظت آهن و فولاد استفاده می‌کنند. نکته قابل‌توجه این است که رنگ‌دانه قرمز، از قدیمی‌ترین رنگ‌دانه‌ها برای امور ضد‌خوردگی است. سرب قرمز پوشش اولیه و اصلی برای بزرگ‌ترین پل‌ها است. همچنین، به‌دلیل مقاومت آن در برابر آب شور، برای تولید بدنه کشتی‌ها کاربرد دارد.

 خاکستری یا ساب اکسید(PbO.Pb 2)

یکی از انواع اکسید فلز سرب، اکسید سرب خاکستری است. ترکیب این ماده 2PbO.Pb و دلیل نام‌گذاری آن، رنگ خاکستری آن است. ساب اکسید به شکل یک پودر خاکستری رنگ وجود دارد. اندازه ذرات این پودر، تا ۳۵۰ مش قابل‌تغییر است. این نوع از اکسید فلز سرب را در مقیاس‌های زیاد تولید می‌کنند؛ چرا‌که، برای آماده­کردن صفحاتی که در باتری‌های اسید سرب قرار دارند، استفاده می‌شود.

منوکسید سرب یا لیتاژ( PbO)

لیتاژ یکی‌دیگر از انواع اکسید سرب است که با ترکیب PbO شناخته می‌شود. این نوع اکسید، پودری زرد رنگ مایل به قرمز است که ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد، آن را از سایر اکسید‌ها متمایز می‌کند. این ماده، ماده‌ای سنگین، نا‌محلول در آب، خاکی و بی بو است که به‌شکل پودر و گرانول تولید می‌شود.

از کاربرد‌های آن می‌توان به تثبیت‌کننده‌های سرب، سفالگری، شیشه سرب و رنگ اشاره کرد. همچنین از آن برای تولید روان‌کننده، گریس، حشره‌کش، صابون‌های سربی و پالایش نفت استفاده می‌شود.

کاربرد های اکسید سرب

کاربرد‌های اکسید سرب بی‌شمار است؛ به‌طوری که، شما می‌توانید حضور آن در تمامی صنایع مشاهده کنید.

• از این ماده برای تولید انواع رنگ‌های ساختمانی و حتی رنگ‌های نقاشی استفاده می‌شود.
• از آن به‌عنوان خشک‌کننده رنگ‌های روغنی بهره می‌برند.
• از‌آن‌جایی که، ساختار پیچیده‌ای دارد؛ گزینه مناسبی برای ضد‌عفونی و شست‌و‌شوی لوازم پزشکی به‌شمار می‌رود.
• سفالگران به‌منظور ایجاد لعاب برروی ظروف سفالی از اکسید فلز سرب استفاده می‌کنند.
• بخش قابل‌توجهی از این ماده در صنعت شیشه‌سازی مصرف می‌شود؛ چرا‌که، موجب افزایش ضریب شکست محصولات، کاهش ویسکوزیته شیشه، افزایش مقاومت ویژه الکتریکی و جذب اشعه ایکس آن می‌شود.
• میزان بالا بودن اکسید‌های رنگی با کمک این ماده، افزایش می‌یابد.

معایب اکسید سرب

اکسید سرب یک ماده شیمیایی و بسیار سمی است؛ از‌این‌رو، مصرف آن می‌تواند آسیب جدی را به سلامت افراد وارد کند. به‌خاطر همین است که برای لعاب‌کاری ظروف غذا‌خوری از آن استفاده نمی‌شود. هنگامی که از این ماده برای لعاب‌کاری ظروف استفاده شود، اسید‌های ضعیف مواد غذایی مانند گوجه‌فرنگی، سرکه و ماست با فلز سرب ترکیب می‌شوند. سپس به‌صورت محلول وارد بدن افراد شده و سلامت آن‌ها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند.

با واردشدن سرب به بدن، پس از مدتی جذب خون می‌شود. با افزایش میزان این فلز، میزان مسمومیت افراد نیز افزایش می‌یابد؛ بنابراین، باید در کوتاه‌ترین زمان به پزشک مراجعه کنید.

علاوه‌بر مسمومیت از‌ طریق مصرف آن، امکان مسمومیت از راه‌های دیگر نیز وجود دارد. از‌این‌رو، باید تمام نکات ایمنی را در هنگام استفاده از اکسید فلز سرب رعایت کنید؛ زیرا امکان ایجاد حساسیت در چشم، پوست و دستگاه تنفسی برای مصرف‌کنندگان وجود دارد.

خرید و قیمت اکسید سرب

امروزه مراکز مختلفی، زمینه خرید اکسید سرب را برای مصرف‌کنندگان ایجاد کرده‌اند. شما می‌توانید برای تهیه این ماده با‌توجه به نیاز خود، به فروشگاه‌های مربوطه مراجعه کنید. امکان تهیه انواع اکسید فلز سرب، بر‌اساس نیاز صنایع نیز وجود دارد. در حال حاضر، این ماده در بسته‌بندی‌های ۲۵ کیلو‌گرمی به بازار عرضه می‌شود. در‌صورتی که، میزان مصرف شما بیش از این مقدار باشد، می‌توانید آن را به‌صورت عمده تهیه کنید.

اگر جزء افرادی هستید که امکان خرید حضوری برای شما فراهم نیست، می‌توانید خرید خود را به‌صورت آنلاین انجام دهید. بسیاری از شرکت‌های تولیدی و فروشگاه‌ها، امکان خرید آنلاین این ترکیب را ایجاد کرده‌اند. با این کار، می‌توانید در زمان خود نیز صرفه‌جویی کنید.

سوالات متداول

1-اکسید سرب چیست؟

این ماده، از فرایند اکسایش فلز سرب به دست می‌آید.

2-روش‌های تولید این ماده کدامند؟

به‌طور کلی، ۲ روش سنتی و بالمیل برای تولید آن وجود دارد که روش سنتی در حال منسوخ ­شدن است.

3-کاربرد‌های اکسید فلز سرب چیست؟

از کاربرد‌های آن می‌توان به شیشه‌سازی، محافظت از آهن و فولاد، تولید رنگ، عامل خشک‌کننده رنگ و ضد‌عفونی­ کردن لوازم پزشکی اشاره کرد.

منبع jahanshimi