پارافین مـاده ای است که اولین بار در سال 1807 از تقطیر نفت خام به دست آمد و بعدها روش‌های استخراج این ماده از مواد دیگری از قبیل زغال سنگ و چوب نیز کشف شد که به مراتب ساده تر و ارزان تر بودند. به طور کلی دو نوع پارافین مایع و جامد در صنایع مختلف همانند سیلیکون کارباید مورد استفاده قرار می گیرد که در ادامه به بررسی بیشتر پارافین جامد و کاربرد آن در  تولید لوازم آرایشی خواهیم پرداخت؛

پارافین جامد چیست ؟

پارافین جامد که از آن با عناوینی مانند موم پارافین یا وکس پارافین نیز نام برده می شود، نوعی هیدروکربن اشباع شده است و در دسته بندی آلکان ها قرار می گیرد. فرمول شیمیایی آن عبارت است از CNH2N+2 و در ساختار خود بین 20 تا 40 کربن دارد.  در دمای اتاق به صورت جامد است اما در دمای 37 درجه به آرامی شروع به ذوب شدن خواهد کرد. انواع مختلفی از این پارافین در صنایع تولید می شود که در ادامه به بیان ویژگی های برخی از پرکاربردترین آنها می پردازیم؛

انواع پارافین جامد

در حالت کلی پارافین جامد در دو نوع زیر تولید و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد:

پارافین سنگین(میکروکریستال)

پارافین های سنگین یا میکروکریستالی بیش از 90 درصد پارافین جامد مصرفی در صنایع را شامل می شوند. این دسته از پارافین ها با درصد های قابل تغییر چربی و روغن قابل تولید هستند و از طریق فشار صفحه های فولادی به اسلک وکسهای کیسه شده، تولید می شوند.

h3 پارافین سبک(ماکروکریستال)

این نوع از پارافین در مقایسه با پارافین سنگین قیمت کمتری در بازار دارد. مواد اولیه برای تهیه پارافین سبک یا ماکروکریستال از پالایشگاه های نفتی به دست می آید با اعمال تغییراتی در کارخانه پتروشیمی به پارافین سبک تبدیل می شود. پارافین سبک جامد کریستال به شکل های مختلفی از جمله پودر و گرانول و قالب های خرد و عمده قابل تولید می باشد.

کاربردهای پارافین جامد

همان طور که گفته شد پارافین جامد در موارد متعددی مورد استفاده قرار می گیرد که از جمله مهمترین کاربردهای آن می توان به استفاده در صنایع بهداشتی اشاره کرد. پارافین به کار رفته در صنایع آرایشی و بهداشتی به دو شکل جامد و مایع به کار می روند که در ادامه به بررسی بیشتر این انواع خواهیم پرداخت؛

پارافین جامد بهداشتی

 در موارد مختلفی کاربرد دارد که در زیر برخی از رایج‌ترین آن‌ها مورد بررسی قرار گرفتـه شـده است:

• استفاده در سالن ‌های ماساژ درمانی، پارافین تراپی، مدیتیشن، ساخت ماسک گل مومیایی
• ساخت انواع لوازم آرایشی از قبیل رژ لب، مام، واکس مو و مدادهای آرایشی
• استفاده به عنوان نرم کننده پوست در سالن های آرایشی و همچنین درمان های اسپا بر روی دست و پا و کوتیکول ناخن ها
• به کارگیری جهت تسکین درد در مفاصل و عضلات

پارافین مایع بهداشتی

از جمله مهمترین کاربردهای پارافین مایع بهداشتی می توان به استفاده در ساخت موادی مانند انواع عطر و ادکلن، انواع شوینده‌های پوستی، شامپوها، انواع روغن های مو، انواع کرم ‌های مو، لوسیون‌ها و انواع محصولات مراقبتی پوست و مو اشاره نمود. استفاده از پارافین مایع بهداشتی در محصولات آرایشی می تواند موجب حفظ رطوبت پوست شود و تا حد زیادی از پوست انسان در برابر اشعه ماورا بنفش محافظت می کند. همچنین پارافین مایع بهداشتی در صورتی که وارد دستگاه گوارش شود، جذب نشده و عبور می کند و به دلیل همین ویژگی در داروهای درمان یبوست به عنوان ملین به کار می رود.

سایر کاربرد های پارافین

علاوه بر کاربردهایی که پارافین در صنایع آرایش و بهداشتی دارد، در صنایع مختلفی نیز به کار گرفتـه می شود. برخی از مهمترین این کاربردها عبارتند از:

• استفاده در عایق کاری ‌ مدارها و برخی تجهیزات الکترونیکی
• ساخت انواع مداد شمعی، مداد رنگی و انواع مختلف شمع
• استفاده های درمانی به عنوان شل کننده عضلات، افزایش گردش خون در بدن و کاهش اسپاسم‌ های عضلانی
• تهیه و تولید برخی از انواع کود شیمیایی و مواد تقویت کننده محصولات گیاهی
• استفاده از پارافین به عنوان یک پوشش کاملا ضد آب و غیر قابل نفوذ برای محصولات و صنایع چوبی، فلزی و آهنی
• استفاده به عنوان عایق در صنایع لاستیک سازی
• ریخته‌گری، نساجی، ساخت کبریت و تولید پارچه
• استفاده به عنوان پوشش آب نبات در صنایع غذایی
• استفاده در لامپ‌ها، فانوس‌ها و چراغ های روشنایی به عنوان نگه‌دارنده منبع نور
• جهت روغن کاری برخی از ابزار و تجهیزات صنعتی
• استفاده به عنوان چسب به خصوص در صنایع دستی

نتیجه گیری

پارافین جامد نوعی هیدروکربن است که در انواع مختلفی مانند سنگین و سبک تولید و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده در نفت خام و مشتقات به دست آمـده از آن به مقدار زیادی وجود دارد و قابل استخراج است که البته راه‌های دیگری نیز برای تولید پارافین وجود دارد. همان گونه که گفتـه شـده از جمله مهمترین موارد مصرف این ماده و اکسید کبالت، استفاده در صنایع گوناگونی از قبیل صنایع غذایی، آرایشی، بهداشتی، پزشکی، دارویی و صنعتی می باشد.

ازجمله مهمترین کاربردهای پارافین جامد می توان به  ساخت محصولاتی مانند شمع، کاغذ، محافظ غذا، براق‌ کننده، جلا دهنده کف‌پوش، آدامس، لاستیک خودرو، ایزوگام، حلال جوهر، کرم نرم‌کننده و مرطوب‌کننده، پماد، منسوجات، چرم، چوب‌پنبه، داروسازی و تثبیت‌کننده لوازم‌آرایشی اشاره نمود. در این مطلب تلاش شـده است تا به صورت مختصر  ویژگی ها و موارد استفاده پارافین جامد مورد بررسی قرار گیرد.

medicalnewstoday :منبع

هیدروشیمی

سوالات متداول

• پارافین جامد چیست؟
  به نوعی ترکیب هیدروکربن‌ آلکان‌های جامد، پارافین جامد یا موم گفتـه می‌شود که در تولید محصولات مختلفی در صنایع به کار گرفتـه می شود. از این ماده پیش از  سیلیکون، در صنعت زیبایی نیز استفاده می شد.

• پارافین جامد نیز به چند نوع کلی تقسیم بندی می شود؟
  در حالت کلی به دو گروه پارافین سنگین یا میکروکریستال و پارافین سبک یا ماکروکریستال تقسیم می شود.

• پارافین استفاده شده در صنایع بهداشتی به چه صورتی به کار می رود؟
  این نوع پارافین در دو حالت پارافین جامد بهداشتی و پارافین مایع بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد.